26 April 2565

7 เหตุผลทางจิตวิทยา ที่ทำให้คนชอบ ซื้อหวย

เรื่องPatihanUhas

ยอดวิว : 692

7 เหตุผลทางจิตวิทยา ที่ทำให้คนชอบ ซื้อหวย ทำไมมนุษย์ถึงชอบเล่นการพนัน ซื้อหวย.. ทั้งๆ ที่รู้ว่าจะมีโอกาสแพ้มากกว่าชนะ ? เหตุผลทางจิตวิทยา มีคำตอบ

สารบัญ

7 เหตุผลทางจิตวิทยา ที่ทำให้คนชอบ ซื้อหวย

1. ตกเป็นเหยื่อของอคติที่ว่า “พลาดไปนิดเดียวเอง”

จากการศึกษาของ โรเบิร์ต วิลเลียมส์ ศาสตราจารย์ด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพและการศึกษาการพนันที่มหาวิทยาลัยเลทบริดจ์ในอัลเบอร์ตาประทศแคนนาดา ซึ่งเขาสรุปปรากฏการณ์ที่น่าสนใจบางประการของเหตุผลทางจิตวิทยา ที่จะมาอธิบายพฤติกรรมเสพติดการซื้อหวยของมนุษย์

โรเบิร์ต วิลเลียมส์ ระบุว่า ปรากฎการณ์พลาดไปนิดเดียว (Near Miss Effect) จะส่งผลทางจิตวิทยาทำให้คุณรู้สึกว่าอยากจะลองอีกสักรอบ เช่น ตัวเลขในล็อตเตอรี่อาจจะถูกแค่ 3 ใน 6 ตัว แต่ก็ยังคิดว่า พลาดไปนิดเดียวเอง ทั้งที่ในทางสถิติแล้วถือว่าไม่ได้ใกล้เคียงเลย

2. มีจินตนาการที่ทรงพลัง

มนุษย์เราส่วนมากจะเก่งในเรื่องของจินตนาการในทุ่งลาเวนเดอร์ ฝันหวานไปว่า ถ้าหากถูกหวยจะนำเงินไปทำอะไรบ้าง จัดสรรลำดับการใช้เงินอย่างดี ทั้งๆที่ยังไม่ได้ซื้อหวยเลยด้วยซ้ำไป

โรเบิร์ต วิลเลียมส์ กล่าวว่า คนส่วนมากติดกับดักในอคติเรื่องความเป็นไปได้ หรือ Availability Bias (พูดง่ายๆ ก็คือ คิดเข้าข้างตัวเองหรือมองโลกในแง่ดีมากเกินไป) ทำให้เราประมาณตัวเองสูงเกินไป และคิดว่าเราก็มีโอกาสถูกหวยนะ โดยพยายามเชื่อมโยงกับคนใกล้ตัวสักคนที่เคยถูกหวย ทั้งที่จริงๆ ยังมีคนใกล้ตัวอีกมหาศาลที่ถูกหวยกิน

ยกตัวอย่าง ทุกครั้งที่เราซื้อหวย เราคิดว่าตัวเองมีโอกาสถูกหวยสักกี่เปอร์เซ็นต์ หลายคนอาจตอบ 10% 20% หรือบางคนอาจให้สูงถึง 50% แต่แน่นอนหละ เราสามารถหาคนที่คิดว่าตัวเองจะมีโอกาสถูกแค่ 0.0001% ได้น้อยมากๆ เพราะถ้าเขาคิดอย่างนั้นจริง เขาก็มักจะไม่เล่นหวย เพราะโอกาสถูกมันช่างน้อยเสียเหลือเกิน

Dan Gilbert นักจิตวิทยาของ Harvard เขาได้กล่าวว่า อาจเป็นเพราะว่าสื่อต่างๆ ได้เข้าไปสัมภาษณ์ผู้ที่ชนะรางวัล ไม่เคยไปสัมภาษณ์ผู้แพ้รางวัล การที่คนทั่วไปได้เห็นข่าวคนที่ชนะรางวัลในทุกๆเดือนจากสื่อต่างๆ พวกเขาก็เลยมีความคิดที่ว่ามันมีความเป็นไปได้มากที่เขาจะเป็นหนึ่งในผู้ที่ชนะรางวัลที่หนึ่ง

ซันสไตน์ นักเศรษฐศาสตร์พฤติกรรม ได้ให้ความเห็นเรื่องเหตุผลที่มนุษย์ชอบเล่นหวย ไว้ในงานวิจัยเรื่อง Selective Fatalism ซึ่งถูกตีพิมพ์ใน Journal of Legal Studies เมื่อปี 1988 ว่า…

“มนุษย์เชื่อว่าตัวเองมีโอกาสถูกหวยมากกว่าโอกาสที่แท้จริงที่ควรจะเป็น”

3. ความน่าเชื่อถือของหวย

ซันสไตน์กล่าวว่า เพราะว่ารัฐบาลในหลายๆประเทศ สนับสนุนลอตเตอรี่อย่างเป็นทางการ ทำให้ประชาชนไว้วางใจหรือเชื่อถือ

4. ปัญหาทางการเงินทำให้คนเล่นหวย

“ยิ่งประสบปัญหาทางการเงินมากเท่าไหร่ ยิ่งมีแนวโน้มที่จะซื้อหวยมากยิ่งขึ้นเท่านั้น”

ในปี 2011 นิตยาสาร WIRED ได้ทำการตรวจสอบจิตวิทยาของผู้เล่นหวย ผลการวิจัยออกมาสอดคล้องกับการศึกษาของ Carnegie Mellon ในปี 2008 ว่า คนที่เล่นพนันหวยโดยส่วนใหญ่แล้วเป็นผู้คนที่ดิ้นรนบนความยากจน

ความยากจนกลายเป็นแรงจูงใจที่ยิ่งใหญ่ ที่ทำให้คนกลุ่มนี้ซื้อหวยในครั้งมากๆ เขาเสี่ยงที่จะซื้อเพื่อหวังที่จะได้รางวัลเงินก้อนโต ข้อเท็จจริงนั้นเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่นักการตลาดลอตเตอรี่ซึ่งดึงดูดครัวเรือนที่ยากจนเป็นส่วนสำคัญของกลยุทธ์ทางการตลาดของพวกเขา

ผลการศึกษายังพบอีกว่า มนุษย์มักจะซื้อครั้งเดียวหลายๆใบ เพราะว่ารู้สึกสะดวกใจกว่าที่จะไปซื้อทีละใบสองใบในหลายๆร้าน

จากการศึกษาในปี (1997) ของ Henley Centre พบว่าแรงจูงใจหลักในการเล่นลอตเตอรี่ (55%) คือการถูกหวยได้รางวัลใหญ่ (15%) ความเพลิดเพลินในการเล่น และคนที่เล่นพนันหวยส่วนใหญ่จะเป็นประชากรชนชั้นแรงงาน

5. ผีพนันเข้าสิง

ในแวดวงการพนันมีศัพท์คำนึงที่เรียกกันว่า Gambler’s Fallacy หรือบางทีก็เรียกว่า Monte Carlo Fallacy ซึ่งใช้เรียกกรณีที่นักพนันใช้เหตุผลผิดๆ ในการทำนายโอกาสที่ตัวเองจะชนะการพนัน เช่น ถ้าออกตัวเลขนี้บ่อยๆ ครั้งหน้าจะไม่ออกซ้ำ (เลยแทงตัวเลขอื่นไป) ทั้งที่จริงๆ มันจะออกตัวเลขอะไรก็ได้

6. ตกอยู่ในสภาวะ FOMO

FOMO มาจากคำว่า Fear of Missing Out แปลว่า ความกลัวที่จะพลาดบางสิ่งบางอย่าง กับหวยก็เช่นกัน ถ้าหากไม่ซื้อก็กลัวพลาดโอกาสดีๆ เลยมีแนวโน้มที่จะซื้อตามคนอื่น

7. รู้สึกอยากถอนทุนคืน

เควิน เบนเน็ตต์ นักจิตวิทยา กล่าวว่า บางคนที่เล่นหวยมาหลายสิบปี และยังไม่เคยถูกเลย ไม่ว่าจะรางวัลเล็กหรือรางวัลใหญ่ มีโอกาสจะต้องเล่นหวยไปเรื่อยๆ เพราะมักคิดว่า อุตส่าห์เสียเงินมาขนาดนี้แล้ว ขอให้ถูกสักครั้งจะได้ถอนทุนคืน (recoup losses) แต่หารู้ไม่ว่ายิ่งเล่นอาจจะยิ่งจม ต้องเสียเงินไปเพื่อคอยนั่งลุ้นทุกๆ งวด ก่อนจะลงท้ายแบบเดิม ..ผิดหวัง

และนี่คือ 7 เหตุผลหลักๆ ทางจิตวิทยาที่อธิบายว่า เหตุใดคนส่วนมากจึงซื้อหวยทุกเดือน

Source